Chắc hẳn, nếu ai đã từng ngồi trên ghế nhà trường sẽ không còn xa lạ gì với từ này. Ẩn dụ thường được nhắc đến nhiều trong văn học. Nó có ý nghĩa sâu xa mà nhiều người chưa hiểu được. Vậy ẩn dụ là gì? Ẩn dụ bao hàm những ý nghĩa nào? Các hình thức ẩn dụ được sử dụng như thế nào? Chúng ta cùng tìm hiểu nhé!
Ẩn dụ là gì?
Chúng ta thường bắt gặp không ít những phép ẩn dụ không chỉ có trong thơ văn mà cuộc sống đời thường cũng được nhiều người sử dụng và biến hoá. Bởi lẻ, khi sử dụng biện pháp này sẽ giúp người đọc, người nghe hiểu hơn về ngôn ngữ Việt Nam mình.
Ẩn dụ được hiểu là hình thức dùng một sự vật sự việc hiện tượng này để nhằm nhắn gửi ý nghĩa, gợi hình ảnh của nó với sự vật sự việc hiện tượng khác mà ở đó chúng có những đặc điểm giống nhau.
Các hình thức ẩn dụ đặc trưng nhất
Như chúng ta đã biết, ẩn dụ là biện pháp tu từ và nó được sử dụng nhiều ở các mảng ca dao – tục ngữ, thành ngữ, văn thơ. Vì vậy, nó có rất nhiều hàm ý chứa đựng đi kèm theo các hình thức sử dụng khác nhau.
Ẩn dụ về mặt hình thức
Hình thức này được hiểu là ẩn đi một phần ý nghĩa nào đó trong câu thơ, câu văn nhằm gợi người đọc dễ hình dung hơn về cách sử dụng từ.
Ẩn dụ về nhân cách của một người
Khi đọc lên hình thức này chúng ta sẽ cảm nhận được điều tác giả muốn gửi gắm ở đây là phải biết yêu thương những người có phẩm chất, nhân cách tốt đối với mình.
Ẩn dụ thay đổi giác quan này qua giác quan khác
Đơn giản đây là việc chuyển đổi giác quan của sự vật hiện tượng này qua giác quan của sự vật hiện tượng khác bằng cách thay đổi từ ngữ khác nhau.
Ví dụ: Hôm nay mưa rất to.
Ẩn dụ về cách thức thể hiện ý nghĩa chứa đựng trong đó
Đây là hình thức dễ hiểu nhất so với các hình thức còn lại. Vì nó chỉ là để sử dụng nhằm mục đích thể hiện cách thức về một vấn đề mà mình muốn diễn đạt ra.
Ý nghĩa của ẩn dụ đối với trong văn thơ và trong đời sống hằng ngày
Trước đó, khi chúng ta không biết đến biện pháp tu từ này, nhiều người sẽ không hiểu hết hàm ý mà tác giả tác phẩm muốn gửi gắm đến mọi người. Tuy nhiên, sau này, khi nó dần được phát triển lên nó không chỉ được biết đến là hình thức ẩn dụ thông thường mà còn được sử dụng các nhạc sĩ phổ thơ thành nhạc và cũng xuất hiện nhiều ở đời thực.
Có ý nghĩa về mặt cảm xúc
Như các bạn đã thấy, ẩn dụ mang trong mình nhiều lý do của người viết để diễn tả một phần nào đó biểu cảm của mình. Qua đây, tác giả có thể nói lên lòng mình những cảm xúc vui – buồn, hạnh phúc – khổ đau lẫn lộn thông qua hình ảnh sự vật trong câu văn câu thơ.
Hơn thế, cũng có lúc người viết muốn thể hiện sự phẫn nộ, chán ghét thế giới thực tại hoặc về một ai đó.
Có ý nghĩa về mặt hình ảnh
Hình thức này được nhiều người biết và hiểu được ý nghĩa của nó cũng nhờ vào việc sử dụng hình ảnh để gợi nhớ, gợi thương -> dễ nhận ra hơn. Thông thường, hình ảnh chính là điểm nổi bật giúp tác giả dễ dàng diễn đạt hơn trong thế giới ảo ảnh ngôn từ của mình.
Có ý nghĩa về mặt nhận diện hình thức bên ngoài
Bên cạnh việc biết cách diễn tả cảm xúc tốt, sử dụng ngôn từ hay, hình ảnh sắc nét, bạn cần phải biết truyền tải được nội dung được ẩn dụ trong từng câu chữ để giúp người đọc nhận rõ được vấn đề, thu hút được người nghe, đánh thức được tâm hồn người đang rơi vào trạng thái không tốt, vực dậy tâm trí người xem. Đó mới là biện pháp ẩn dụ tu từ đích thực cần được mang vào.
Có ý nghĩa về mặt nhận thức của mỗi người
Trong mỗi chúng ta, chắc ai cũng đã từng đọc qua các bài thơ của Xuân Diệu, Xuân Quỳnh hay đặc biệt là của Bác Hồ đáng kính của Việt Nam chúng ta. Những câu từ được Bác hay các nhà thơ khác thể hiện ra đều giúp cho bạn, cho tôi và cho chúng ta nhận thức được rõ ý nghĩa của từng câu thơ đó.
Không chỉ thế, nó mở ra cho các bạn một thế giới hoàn toàn mới về cách tư duy, cách phát triển bản thân, cách nhìn nhận một vấn đề để đạt hiệu quả cao.
Hơn thế nữa, ẩn dụ giúp cho chúng ta hình dung được trên đời này còn có rất nhiều sự vật, sự việc, hiện tượng, hình ảnh có thể so sánh, khám phá sự tương đồng của chúng lại với nhau tạo nên những thứ rất hay ho mà chúng ta chưa từng biết đến.
Sự khác nhau về nghĩa ý của ẩn dụ và hoán dụ
Trong văn học, ẩn dụ và hoán dụ được sử dụng rất nhiều. Tuy nhiên, có rất nhiều bạn không phân biệt được tác dụng mà hai biện pháp này mang lại.
Về ý nghĩa, cả hai hình thức đều có tác dụng sử dụng sự vật hiện tượng trong câu thơ để nhắn gửi, gợi hình ảnh hơn bằng sự vật hiện tượng khác có những nét tương đối giống với nhau.
Tuy nhiên, xét về cách diễn đạt lại khác nhau
Về ẩn dụ: nó được cụ thể hoá hơn, dựa trên hình thức, cảm xúc, hình ảnh, nhận thức để có thể gửi gắm tâm tư của người viết được.
Về hoán dụ: tưởng chừng rất trừu tượng nhưng lại rất gần gũi, cụ thể hơn: được dựa trên các hình ảnh vật dụng thường ngày để diễn tả sự thân thiết và chân thật hơn.
Thông qua bài viết trên, 365 Topic chúng tôi mong rằng sẽ giúp bạn hiểu được cách thức sử dụng và ý nghĩa của ẩn dụ muốn đưa lại cho bạn. Chúc các bạn học thật tốt nhé!
